Translate

woensdag 16 januari 2013

Een accountant is niet klaar op hbo-niveau?

"De basisaccountant is niet klaar op HBO niveau beste mensen. het maatschappelijk verkeer verwacht "top gun", brede zin! "

Deze zin verscheen vanavond in mijn tijdlijn op twitter. "De basisaccountant is niet klaar op hbo-niveau". Met andere woorden, een groot deel van de accountants zijn nog niet klaar. Dat geldt dan niet alleen voor de AA's van dit land, maar ook voor veel oudere ra's die de Nivra-opleiding gevormd hebben. Die accountants, die zich vroeger niet konden verenigen met de VAGA, de vereniging van academisch gevormde accountants. Wat die oude Nivra-opleiding, die was natuurlijk wel heel gedegen en zwaar, maar ontsteeg niet het hbo-niveau in de zin dat het daadwerkelijk een academische opleiding was. Pas sinds relatief korte tijd immers, is voor de registeraccountant een "master of science" - dat is iets wat we in normaal Nederlands een doctoraal noemen - vereist.

Even een zijstapje: met die master of science is ook wel wat mis. Dat lijkt namelijk wat. Toen ik afstudeerde en de titel drs mocht voeren, voelde dat als niets. Ja, dat voelde als iemand die nog doctor moest worden, wat overigens de letterlijke betekenis is. Drs is geen echt academische titel, het is de aanduiding voor iemand die nog iets moet worden. Msc lijkt dat je wel wat bent. Maar vergis je niet. Veel verder dan het oude kandidaats, ben je niet.


Maar goed. Met het "hbo-niveau" ben je er niet. Blijkbaar moet je een hoger niveau hebben. Wat voor niveau, vraag ik me dan af. Een opleidingsniveau? Het niveau van een Msc, die eigenlijk iemand is die nog iets moet worden? Of een daadwerkelijk denk- en (uiteindelijk) werkniveau? U zegt het.

Als het om dat laatste gaat, zegt het begrip hbo-niveau me namelijk niets. De koninklijke weg naar het hbo is immers via het havo. En dan zou het hbo-niveau het niveau van de havist zijn. Alleen, havisten bestaan niet. Er bestaan alleen luie vwo-ers en hardwerkende mavo-leerlingen. En die komen samen op het havo en vervolgens het hbo. Het verschil in bijvoorbeeld analytisch vermogen tussen beide groepen is enorm. Het verschil in het niveau van de hbo-ers is al even enorm.

Ik zie afgestudeerden van onze hbo-opleiding accountancy die ik zou scharen onder "hardwerkende mavo-leerlingen" naar de universiteit gaan. En ze slagen erin hun ra-opleiding af te ronden. Daarmee is hun niveau niet hoger geworden. Op papier misschien, maar niet hun werk- en denkniveau. Overigens kunnen het prima accountants worden. Ook zie ik afgestudeerden die luie vwo-ers waren, gaan. Zij halen het ook. Omdat ze niet meer lui zijn. En uit beide groepen zijn er ook mensen die gaan en het niet redden.

Het is bijzonder merkwaardig dat een beroepsgroep die grotendeels niet academisch is opgeleid, een aantal jaren geleden een academische graad als eis heeft gesteld, zoals het Nivra heeft gedaan, zonder dat voor alle bestaande leden de verplichting tot het alsnog behalen van een academische graad werd ingevoerd. Het is nog merkwaardiger als in een land waar een meerderheid van alle accountants geen academische graad heeft gesteld wordt dat een accountant zonder academische graad niet klaar is. Althans, misschien is dat niet eens merkwaardig, maar het is wel merkwaardig als daar niet het pleidooi aan wordt verbonden om alle accountants zonder graad (al is het maar de titel van "ik moet nog doctor worden") te verplichten de graad alsnog te behalen.

Het zou goed zijn, als accountants eens wat minder zouden denken in niveaus van opleiding die meteen aan een beroepsniveau gekoppeld worden. Het zou goed zijn als accountants zich eens wat meer zouden richten op wat daadwerkelijk van belang is: de rechte rug, integer zijn. Dat kun je niet aflezen uit een titel of opleidingsniveau. Dat lees je uit de mens.


Begrijpend rekenen

Kunnen Nederlanders nog rekenen? Nee, hoor je vaak. Zo slecht zelfs volgens velen, dat er een rekentoets op het havo (veelal overigens als de HAVO geschreven) moet worden ingevoerd. Een typisch voorbeeld van de arrogantie van de oudere generatie. De jeugd kan het niet meer, dus we zullen ze eens een lesje leren. Hoppa. Rekentoets.


Wie zegt dat hij kan rekenen en inzicht heeft, leg ik graag het volgende probleem voor:


Ik span een touw strak rond de aarde die ik me voorstel als een gladde, ronde bol. Het touw zit strak om het aardoppervlak. Dan knip ik het touw open en verleng het met precies 1 meter. Vervolgens trekken kleine kaboutertjes het touw overal even ver van de aardbol af. Het touw hangt dus rond de aarde en heeft overal dezelfde afstand tot de aarde. De vraag is: hoe ver is het touw van de aarde af?


Denkt u er even over na en neem uw idee in gedachten......

Hopelijk heeft u dit laatste niet gedaan, maar geredeneerd dat de omtrek van een cirkel pi * 2 * straal  is. Als de omtrek 1 meter langer wordt, neemt de straal derhalve met 1/(pi * 2) toe. Hopelijk zijn de kabouters die het touw vast houden, dus wel ten minste een centimeter of 16 hoog.


Wie kan rekenen, doet dit goed. De omtrek van een cirkel is immers iets dat we leerden op de lagere school. Niet dat we het begrepen, maar we leerden het wel. Net als de stelling van Pythagoras en de tafel van zeven. We reproduceerden, maar dat wil nog niet zeggen dat er sprake was van begrijpend rekenen (Overigens: leidt u de stelling van Pythagoras eens even af, en dat alleen maar voor een gelijkbenige driehoek, de rest hoeft niet eens. Lukt het nog?)


Ik moest hier aan denken, toen ik vanavond een filmpje zag over hoe ze Japanse kinderen leren vermenigvuldigen.  Het ziet er op het eerste gezicht indrukwekkend uit, als is voor de kleinere getallen het hoofdrekenen een stuk sneller en zal voor de grotere getallen al snel de zakjapanner te voorschijn gehaald worden. Het tweede filmpje maakt veel meer duidelijk: niet alleen dat de methode klopt, maar ook dat deze bruikbaar is in elk willekeurig getalstelsel en niet alleen in ons tientallige. Dat is even wat anders dan de tafel van zeven. In een achttallig stelsel, ziet die er immers heel anders uit: 1x7=7, 2x7=16, 3x7=25... Ga dat maar eens allemaal leren. De kinderen zouden gek worden van de tafels. De juf trouwens ook.


De Japanse methode in het filmpje biedt mogelijkheden om het begrijpend rekenen op een relatief eenvoudige manier te introduceren. Begrijpend rekenen begint immers met getalbegrip. Het stelsel, (tientallig, zestallig, achttallig, zestientallig of wat dan ook), de positie van het cijfer en de ware betekenis van het symbool "0". Pas wie dat doorgrond, mag zich een beginnend begrijpend rekenaar noemen. Pas wie dat doorgrond, mag klagen over afnemende rekenvaardigheid bij leerlingen en studenten.
We klagen te veel. Over jongeren die niet kunnen rekenen. Over de taalvaardigheid, tegenwoordig bij voorkeur als taal vaardigheid geschreven. Want wij, de oudere generatie, weet het allemaal zoveel beter. En ondertussen verbazen we ons over een Japanse rekenmethode, die niets anders doet dan de basale regels volgen van het getal en zijn betekenis. Een verbazing die voor mij gelijk staat aan de verbazing dat de kabouters echt 16 cm hoog moeten zijn.

dinsdag 1 januari 2013

De laatste VPRO-gids

Ineens zie ik hem naast me liggen: de laatste VPRO-gids. Los geschreven overigens, als VPRO gids. Ik dacht dat het met streepje was. Al ben ik niet uit de tijd van V.P.R.O. met puntjes. Ik ben van daarna.

Mijn ouders hadden de VPRO-gids al. Dat was in het katholieke Midden-Limburg een bijzonderheid, zeker in de jaren '70. Opgegroeid ben ik met dat ding. Achterwerk. Ik heb het zien komen, vanaf het allereerste moment. En tientallen jaren was ik een trouwe lezer.

Ook zelf heb ik mijn achterwerkbijdragen mogen leveren. Anoniem natuurlijk. Want dat hoort zo. Mijn laatste bijdrage was toen ik een jaar of 20 was. Ik studeerde, woonde op een studentengang in Nijmegen, waar we uiteraard ook de VPRO-gids hadden. Naast de Volkskrant, het NRC en het eveneens gemeenschappelijke WC-papier.

Ik reageerde toen op een stukje van iemand die naar een Kibboets wilde gaan. Dat Kibboets-idee sprak me in die tijd wel aan, maar niet in de staat die de Palestijnen onderdrukte. Daarover ging mijn reactie. Half joods Nederland kreeg ik over me heen. Een paar weken later belde de postbode aan en ik kreeg een doos met letterlijk 100-den brieven van mensen die boos op me waren. Helaas heb ik ze niet bewaard, er zaten zelfs reacties van bekende Nederlanders tussen. Ik werd uitgemaakt voor alles dat erger is dan Adolf Hitler, terwijl ik weinig meer had gedaan dan me verzetten tegen de bezetting van Palestina. Wat ik toen schreef, dat weet ik nog wel, zou nu iedereen, enkele extremisten daargelaten, normaal vinden. Mooi was overigens de reactie van de oorspronkelijke briefschrijver: dat hij toch maar niet naar een Kibboets ging. Hij ging iets doen om de Palestijnen te helpen.

De VPRO-gids. Achterwerk. De eerste is er mijn hele leven geweest. De tweede niet, maar vanaf het eerste begin van Achterwerk, was ik er wel. Een vage herinnering zegt dat voor Achterwerk als Achterwerk begon er een aantal weken een soort vervolgverhaal achterop de - toen nog niet vierkante - gids stond. En nu is het afgelopen. De laatste gids, de dubbeldikke kersteditie, ligt naast me.

Televisie kijk ik al jaren nauwelijks meer. Nauwelijks schrijf ik, en dat betekent afgezet tegen normale begrippen, niet. Ik haal het uur per week denk ik niet, afgezien van het uurtje dat ik op zondag voor mijn kinderen veins Studio Sport te kijken. De gids las ik desondanks nog jaren. Tot ik merkte dat ik echt te oud werd voor Achterwerk, omdat ik met de vijfde 7-jaarscyclus bezig leek. De redactionele artikelen las ik evenmin meer en de programmainformatie, die was al vijftien jaar overbodig.

En daarom hebben we de gids opgezegd. Ben ik zelfs helemaal geen lid meer van de VPRO, ik, die nog jaren een tientjeslidmaatschap had naast het abonnement dat op naam van mijn vrouw stond. Misschien is het wel het definitieve einde van een tijdperk. Het tijdperk TV. Geen gids meer, geen lidmaatschap. De lang vervlogen herinneringen aan Koot en Bie, aan Theo en Thea, aan Wim Kaiser en Jiskefet.

Terwijl ik dit schrijf, besef ik dat mijn kinderen dit nooit zullen begrijpen. Voor hen is de TV een combinatie van Disneychannel, een scherm voor de WII en het afspeelapparaat voor de Apple TV. De VPRO, het zegt hun net zo min iets als Wilde Ganzen. Of we er nu puntjes tussen zetten of niet.