Ik ben opgegroeid in het midden van Limburg. In een jeugd, die enkele zekerheden kende. De plaatselijke voetbalclub zou vierde klasse voetballen, met carnaval waren de cafés overvol en bij elke verkiezing zou het CDA de meerderheid halen. Dat laatste wisten, in mijn jeugd, overigens veel dorpsgenoten nog niet. Die stemden namelijk niet CDA, die stemden KVP, de partij die nog nauwelijks tien jaar haar naam van het kiesbiljet had gehaald.
Die dominantie van het CDA was veel jongeren met mij een doorn in het oog. Of we nu links waren of rechts of dat we uit het midden kwamen, we hadden het gevoel dat elke Limburgse verkiezing een overbodige was. Behalve dan de lokale, want daar waren het de lokale lijsten en niet het CDA die domineerden. Logisch ook, want de lijsttrekkers van die lokale lijsten stemden bijna allemaal CDA. Waren er geen lokale lijsten geweest, dan had het CDA in elke gemeente de absolute meerderheid gehad.
Het bekijken van de uitslagen van de laatste tweedekamerverkiezingen, levert dan ook een vreselijk beeld op. Het CDA bestaat niet meer in Limburg. Natuurlijk, er zijn nog enkele Limburgers die, net als in de rest van het land, op de christendemocraten stemmen, maar dat is een kleine minderheid geworden. Het almachtige CDA is opgeslokt, opgegeten en weggevaagd door die andere partijen, waarvan iedereen dertig jaar geleden in Limburg nog vond dat ze van god los waren.
Ik zie me nog staan, als vijftienjarige. We hadden net de Stichting Limbabwe Free Promotion opgericht. Een stichting die geen stichting was, er kwam geen notaris aan te pas. Met Stichting wezen we niet zozeer naar de juridische vorm, maar we vonden het een hele neutrale term voor een organisatie. Geen "partij" of "beweging", dat klonk te politiek om een ieder te verenigen.
De SLFP had als slogan: "Limburg vrij van CDA-dictatuur". Daarbij wisten wij natuurlijk ook wel dat het geen dictatuur in de letterlijke betekenis van het woord was, maar wij voelden te veel almacht bij de christendemocraten. Zoals bij de CSU in Bayern. De posters die we ophingen, toonden een gebroken kruis. Een knipoog naar het onder antimilitaristen populaire gebroken geweertje.
We waren jongens, gewone jongens. Jongens met heel uiteenlopende opvattingen over politiek. Jongens die nu misschien wel stemmen van PVV tot SP, en zelfs in splinters links en rechts daar van. Jongens die kiezen voor VVD of PvdA of D66. Gewone jongens. Maar toen waren we niet gewoon. We waren anders, omdat we wisten dat het politieke monopolie van het CDA geen goede zaak was. Daar streden we tegen.
Dertig jaar later, is het CDA zelfs in Limburg geen partij meer om rekening mee te houden. De stemmen zijn verdwenen. En wij, de gewone Limburgse jongens die ooit toekeken en dachten, zien ons gelijk. Een gelijk dat niets te maken heeft met religieuze of politieke opvattingen. Een gelijk dat alles te maken heeft met een partij die te almachtig was, die te automatisch haar stemmen trok, en daarmee uiteindelijk al haar potentiële kiezers tegen zich in het harnas heeft gejaagd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten